Effectiever lesgeven met behulp van ICT?

Kan je effectief lesgeven met behulp van ICT en andere technologie? Per 1 ja­nu­a­ri ver­dwe­nen mo­biel­tjes uit de klas. Toch is Whats­app niet meer weg te den­ken uit ons da­ge­lijks leven. Het is een han­dig ge­reed­schap, on­der­steu­nend aan het be­rei­ken van een spe­ci­fiek doel: con­tact met be­paal­de men­sen, zon­der te hoe­ven bel­len! Zo is het ook met ICT in het on­der­wijs.

Hoe zou jij als docent (nog) effectiever kunnen leren lesgeven met ICT?

Mo­der­ne media kun­nen bij­dra­gen aan wat jij pro­beert te be­rei­ken in de klas. Hoe dan? Daar­over gaat het ko­men­de we­bi­nar. Wil jij jouw di­dac­ti­sche ‘ge­reed­schaps­kist’ gro­ter maken? Doe met ons mee.

Lesgeven met in drie ICT domeinen

We on­der­schei­den in ICT drie do­mei­nen:

1. werken (welke tools helpen jou in je werk?)
2. leven (welke tools helpen jou in je privéleven?)
3. leren (welke tools helpen met leren of lesgeven?)

In het we­bi­nar van aan­staan­de maan­dag gaat het uit­slui­tend om de toe­pas­sing van ICT in het do­mein ‘leren’. Dus staat de vraag cen­traal: welke tools hel­pen jou les­ge­ven of hel­pen leer­lin­gen/stu­den­ten leren?

Wacht op de beproefde versie
Velen van ons voe­len ver­le­gen­heid (of weer­stand) bij de inzet van mo­der­ne media en ICT in het on­der­wijs. We kozen im­mers niet voor ‘men­sen­werk’ op basis van een voor­lief­de voor een­tjes en nul­le­tjes. Bo­ven­dien is de di­dac­ti­sche waar­de van ex­pe­ri­men­te­ren met een ‘nieuw tool­tje’ vaak be­perkt. Den­kend van­uit de toe­ge­voeg­de waar­de voor jouw di­dac­tiek (niet van­uit de tech­niek) kom je tot ef­fec­tie­ve inzet van tech­no­lo­gie in het on­der­wijs.

Medium is the message
En dat het bo­ven­dien een kwes­tie is van de juis­te keu­zes maken qua ge­reed­schap, want an­ders komt de bood­schap so­wie­so niet over bij de ont­van­ger. Dit ont­lok­te de Ca­na­de­se me­dia­fi­lo­soof Mar­shall McLuhan al in de vo­ri­ge eeuw de be­ken­de uit­spraak ‘the me­di­um is the mes­sa­ge’. Waar­mee hij be­doel­de dat het ge­bruik van een be­paald me­di­um op zich­zelf al nieuws­waar­de heeft, en dat dit nieuws­feit de in­hou­de­lij­ke bood­schap kan over­stem­men. ‘Mees­ter Bert zit op Insta!!’ Ja okee, maar waar­om? Wat doet hij daar?

Dus kies de juiste tool
Ook be­doel­de McLuhan dat het ka­rak­ter van het ge­ko­zen me­di­um ‘door­klinkt’ in de wijze waar­op de in­hou­de­lij­ke bood­schap daad­wer­ke­lijk be­gre­pen wordt door de kij­ker/luis­te­raar (leer­ling/stu­dent). Remco Ma­chiel­se legt het uit. Email heeft per de­fi­ni­tie min­der ur­gen­tie dan bel­len. Een brief weegt zwaar­der dan een appje. Bijna alle te­le­vi­sie wordt van­zelf ‘en­ter­tain­ment’. Het gaat er dus om dat je niet zo­maar elk me­di­um inzet, maar je ge­reed­schap be­wust kiest. Zeker in de bij­zon­de­re con­text van het on­der­wijs.

Voor een specifiek didactisch doel
Jouw leer­lin­gen pik­ken nieu­we din­gen snel­ler op dan jij. Zij groei­en op in een we­reld waar­in scher­men cen­traal staan. Voor jou is de waar­de van di­gi­ta­le din­gen niet al­tijd di­rect dui­de­lijk. Dit komt mo­ge­lijk door­dat je die waar­de aan­treft ver­spreid over ver­schil­len­de ni­veaus. ICT kan het on­der­wijs op ver­schil­len­de ma­nie­ren krach­ti­ger maken:

• door leer­lin­gen/stu­den­ten on­li­ne voor te be­rei­den op de les
• door de ‘en­cy­clo­pe­die’ van de leer­ling of stu­dent gro­ter te maken
• door de leer­op­brengst zicht­baar te maken, bij­voor­beeld met een can­vas
• door met slim­me tools in­for­ma­tie te re­pro­du­ce­ren of te delen
• door de les­stof vi­su­eel ipv. ver­baal te pre­sen­te­ren

Wees selectief met schermtijd
Zo kan de inzet van mo­der­ne media bij­dra­gen aan het doel dat do­cen­ten wil­len be­rei­ken met in­di­vi­du­e­le of groe­pen leer­lin­gen. Het vraagt dus voor­al om een door­dach­te en ge­ma­tig­de toe­pas­sing in de be­staan­de con­text van leven en leren. Juist daar­om is het waar­de­vol om zin en onzin in ICT te leren schei­den in het we­bi­nar. En leren over con­cre­te toe­pas­sin­gen ge­richt op het ver­ster­ken van de di­dac­ti­sche werk­wij­ze van jou als do­cent.

Tools & apps voor het onderwijs
Benieuwd naar tools en apps om jouw les te versterken? We hebben een serie artikelen met dit onderwerp!
Lees deel 1 ➜
Lees deel 2 ➜
Lees deel 3 ➜
Lees deel 4 ➜