De sleutel tot rust in de klas ben jezelf!

Het is vier uur in de middag. De laatste les van de dag is begonnen. Je concentratievermogen is niet meer zo scherp als vanochtend. Je herkent dit ook bij de leerlingen. Ze zijn snel afgeleid, blijven maar met elkaar kletsen en zitten regelmatig op hun mobiel. Om van deze laatste les toch een succes te maken is het tijd rust in de klas.

Leerlingen imiteren elkaars gedrag. Hoewel dit positief kan zijn komt het ook geregeld voor dat dit negatief uitpakt. Het orde verstorende gedrag van één leerling kan zo aanstekelijk zijn dat de gehele klas in no time een chaos wordt. Als docent is het jouw taak om er voor te zorgen dat de klas niet ontregeld raakt en de focus terug krijgt op wat belangrijk is, namelijk het volgen van de les. Staat jouw klas op het punt om een chaos te worden? Pas dan de onderstaande tips toe om de orde te behouden.

Rust in de klas. Begin bij jezelf

Duidelijke regels
Het klinkt voor de hand liggend maar duidelijke regels zijn essentieel om de orde te bewaren. Het is belangrijk je eigen grenzen te kennen en deze duidelijk te communiceren naar de leerlingen. Bespreek jouw regels tijdens de eerste les die je aan een klas geeft en geef ook duidelijk aan wat de consequenties zijn als deze niet nageleefd worden. Door je hier consequent aan te houden weten de leerlingen wat ze van je kunnen verwachten en is de kans kleiner dat zij onrustig worden.

Orde in de breedste zin van het woord
De meeste mensen associëren orde met rust en regelmaat. Maar dat is niet altijd het geval. Taakgericht bezig zijn is ook een vorm van orde. Als je jouw klas bijvoorbeeld opdraagt in groepen te discussiëren, dan zal dit vaak onrustig verlopen. Ook al verheffen de leerlingen daarbij hun stem, dit is nog steeds een vorm van orde, gezien zij bezig zijn met de taak die jij hen opdroeg. Stoor je hier dus niet aan en realiseer je dan dat er wel degelijk orde in de klas is.

Ingaan op gebeurtenissen
Een valpartij tijdens de gymles, een overleden familielid of een gebeurtenis uit het nieuws. Als docent heb je het vast wel eens meegemaakt: een gebeurtenis buiten de klas die de leerlingen bezig houdt en zorgt voor onrust. Om de rust in de klas terug te krijgen is het verstandig deze gebeurtenissen niet te negeren maar juist te bespreken. Vertel jouw leerlingen dat je er graag even over wilt praten maar dat jullie daarna weer verder met de les gaan. Je zal merken dat na het bespreken van de gebeurtenis de rust terugkeert.

Geef het voorbeeld
Leerlingen imiteren niet alleen elkaar, maar vaak ook (onbewust) de docent. Vergeet daarom nooit dat je een voorbeeldfunctie hebt. Wil je niet dat jouw leerlingen tijdens de les met hun mobieltjes bezig zijn? Geef dan het goede voorbeeld en doe dit zelf ook niet.

Nooit de discussie aangaan
‘Maar andere praten toch ook’ of ‘Je heb het altijd op mij gemunt’. Het is vast wel eens tegen je gezegd. Zodra je hierop ingaat, ontstaat er een discussie en wordt de les ontregeld. Het dwarse gedrag van de leerling werkt daarnaast door op de hele klas. Ga daarom nooit in op dit soort gedrag. Blijf rustig en herhaal wat je van de leerling verwacht. Hierdoor blijf jij in controle van de les en verklein je de kans op wanorde.

Beloon ordelijk gedrag
Is er een klas vol leerlingen die zich houden aan de door jou bepaalde regels? Beloon hen dan voor hun goede gedrag. Laat ze bijvoorbeeld eens een film kijken tijdens het laatste half uur van een les. Hierdoor motiveer je de leerlingen de orde te houden voor de rest van het schooljaar. Zodra andere klassen in de gaten krijgen dat goed en ordelijk gedrag beloond wordt, kan het hen ook motiveren zich beter aan te passen aan jouw regels.

Ben jij behalve naar rust in de klas, ook op zoek naar zingeving in het onderwijs? Lees hier over werkgeluk en zingeving.